ขจร

ชื่อสามัญ : Cowslip Creeper

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Telosma minor.

วงศ์ : ASCLEPIADACEAE

ชื่ออื่น : สลิด ขจร (ภาคกลาง), ผักสลิด (นครราชสีมา), กะจอน, ขะจอน, สลิดป่า, ผักสลิดคาเลา, ผักขิก

ถิ่นกำเนิด : ประเทศจีนและอินเดีย

ลักษณะทั่วไป :

ต้น ขจรเป็นพรรณไม้เลื้อยยืนต้น เนื้อแข็ง ขึ้นเลื้อยพาดพันไปได้ไกลประมาณ 10-15 เมตร ต้นหรือเถาของขจรกลมเรียบ มีขนาดเล็ก แต่มีความเหนียวมาก ซึ่งสามารถใช้เถาขจรแทนเชือกได้ เถาอ่อนจะเป็นสีเขียว เถาแก่ก็จะเป็นสีน้ำตาล

ใบ ขจรมักแตกใบเป็นพุ่มแน่นและทึบตามยอดของต้น ใบขจรเป็นสีเขียวอ่อน ก้านใบยาว ใบรูปใบโพธิ์หรือรูปหัวใจคล้ายใบพลู ขอบใบเรียบเกลี้ยง ปลายใบแหลมเป็นติ่ง ใบบาง เห็นเส้นใบชัด หน้าใบเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบกว้างประมาณ 5 เซนติเมตร ยาวประมาณ 12 เซนติเมตร

ดอก ขจรเป็นไม้ดอกที่มีกลิ่นหอม ออกดอกเป็นช่อสั้นๆ ห้อยเป็นกระจุกคล้ายพวงอุบะตามโคนก้านใบ แต่ละช่อมีดอกประมาณ 10-20 ดอก ดอกขนาดเล็ก ประมาณ 1.5-2 เซนติเมตร ดอกมีสีเขียวอมเหลืองหรือสีเหลือง กลีบดอกหนา เนื้อกลีบดอกมีลักษณะหยุ่นๆ เมื่อดอกบานกลีบดอกจะมีลักษณะเหมือนดาว 5 แฉก กลางดอกมีสีขาว

ผลและเมล็ด ผลขจรมีลักษณะเป็นฝักกลมยาวปลายแหลม คล้ายฝักนุ่นที่ยังเล็ก ผิวผลเรียบ เป็นสีเขียว เมื่อแก่จัดจะแตกออกตะเข็บเดียว ภายในผลหรือฝักมีเมล็ดลักษณะแบนจำนวนมาก และมีปุยสีขาวติดอยู่ที่ปลายเมล็ด เมล็ดปลิวว่อนคล้ายกับนุ่นที่มีเมล็ดเกาะติดกับใยสีขาว ผลขจรจะออกในช่วงเดือนมิถุนายนถึงเดือนสิงหาคม

ฤดูออกดอก : ขจรจะออกดอกมากในช่วงฤดูฝน

การขยายพันธุ์ : ขจรสามารถขยายพันธุ์ได้ทั้งการปักชำกิ่ง การทาบกิ่ง และการเพาะเมล็ด แต่การเพาะเมล็ดจะได้ต้นกล้าช้า และเสียเวลา จึงไม่เป็นที่นิยม

การปลูก :

ขจรเป็นไม้กลางแจ้ง วิธีการปลูกโดยการนำกิ่งที่ได้จากการปักชำ หรือการทาบกิ่ง หรือการเพาะต้นกล้า มาปลูกลงดินในที่มีแสงแดดส่องถึง บริเวณริมรั้ว ซุ้ม หรือไม้ระแนงก็ได้ เพื่อให้เถาขจรได้เลื้อยพาดทรงตัวไปได้ ตัดแต่งทรงพุ่มให้สวยงาม เมื่อออกดอกก็จะแลดูสวยงามไปอีกแบบ

การดูแลรักษา :

แสง ขจรเป็นไม้กลางแจ้งที่ชอบแสงแดดจัด

ดิน ขจรเป็นไม้ที่ปลูกได้ในทุกสภาพดิน แต่ถ้าจะปลูกขจรให้เจริญงอกงามดี ควรปลูกในดินร่วนปนทรายหรือดินที่มีความร่วนซุยมากๆ มีความอุดมสมบูรณ์ ระบายน้ำได้ดี

น้ำ ขจรเป็นไม้ที่ไม่ต้องการน้ำมากนัก เพราะขจรสามารถทนต่อสภาพความแห้งแล้งได้ดี การรดน้ำขจรให้รดวันละครั้ง หรือรดวันเว้นวันก็ยังได้

ปุ๋ย ขจรเป็นไม้ที่ไม่ต้องการปุ๋ยมากนัก เนื่องจากขจรเป็นไม้ที่ทนได้ทุกสภาพดิน แต่การเพิ่มปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกลงในดินบริเวณโคนต้นบ้าง ก็จะทำให้ขจรเจริญงอกงามดียิ่งขึ้น

โรคและแมลง ขจรจะไม่มีโรคและแมลง ที่ก่อให้เกิดความเสียหายมาก