ชมนาด

ชื่อสามัญ : Bread Flower

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Vallaris globra Kize.

วงศ์ : APOCYNACEAE

ชื่ออื่น : ชำมะนาด ดอกข้าวใหม่ ดอกขาวใหม่ อ้มส้าย

ถิ่นกำเนิด : ประเทศในแถบเอเชียเขตร้อน อินโดนีเซีย มาเลเซีย

ลักษณะทั่วไป :

ต้น ชมนาดเป็นพรรณไม้พุ่มกึ่งเลื้อยยืนต้นขนาดใหญ่ ลำต้นพาดเลื้อยได้ยาว 6-8 เมตร มีเถาที่เหนียวและแข็ง มีน้ำยางสีขาว ลำต้นเป็นสีเขียวคล้ำ ต้นแก่หรือต้นที่มีอายุมากเปลือกจะเป็นสีเทาเข้ม

ใบ เป็นใบเดี่ยวออกเรียงกันเป็นคู่ตรงข้ามกันตามข้อต้น ใบสีเขียวสด ลักษณะเป็นรูปรีหรือรูปขอบขนาน ปลายใบแหลมเป็นติ่ง โคนใบแหลม แผ่นผิวใบเป็นมันเรียบ เนื้อใบบางและมีเส้นใบประมาณ 10-12 คู่ ใบมีความกว้างประมาณ 4 เซนติเมตร ยาวประมาณ 14 เซนติเมตร ก้านใบยาว

ดอก ออกเป็นช่อกระจุกตามซอกใบและปลายกิ่ง ช่อละประมาณ 15-30 ดอก กลีบดอกสีขาว มี 5 กลีบ เมื่อบานเต็มที่จะเหมือนรูปถ้วยปากจีบ เส้นผ่านศูนย์กลางดอกประมาณ 1-2 เซนติเมตร มีกลิ่นหอมแรงและทนนานอยู่หลายวัน กลิ่นหอมของชมนาดคล้ายกลิ่นใบข้าวอ่อน หรือกลิ่นข้าวหอมหุงใหม่ๆ หรือกลิ่นน้ำต้มใบเตยหอม ภายในดอกมีเกสรตัวผู้อยู่ประมาณ 5 อัน ที่ก้านเกสรมีขน ส่วนเกสรตัวเมียมีอยู่ 2 ช่อติดกัน

ผลและเมล็ด ผลอ่อนรูปกรวยหรือดอกบัวตูม มีเนื้อนิ่ม เมื่อแก่จะแตกออก เมล็ดขนาดเล็ก มีขนปุยที่ปลายช่วยให้ปลิวไปตามลม

ฤดูออกดอก : ชมนาดจะออกดอกปีละครั้ง ช่วงฤดูร้อน ประมาณเดือนมีนาคม-พฤษภาคม

การขยายพันธุ์ : โดยการเพาะเมล็ด การปักชำกิ่ง การตอนกิ่ง การทาบกิ่ง

การปลูก :

ชมนาด มีวิธีการปลูกโดยการนำกิ่งที่ขยายพันธุ์ไว้และมีรากออกดีแล้วมาปลูกลงดิน โดยขุดหลุมขนาดประมาณ 30×30 เซนติเมตร และลึกประมาณ 40 เซนติเมตร แล้วใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักผสมดินปลูกรองก้นหลุม จากนั้นจึงนำกิ่งพันธุ์ชมนาดวางลงกลางหลุมกลบดินโคนต้นให้มิด แล้วรดน้ำให้ชุ่ม

การดูแลรักษา :

แสง ชมนาดเป็นไม้ที่ต้องการแสงแดดค่อนข้างมาก ดังนั้นหากต้องการปลูกชมนาดให้ออกดอกมากๆ จึงควรคำนึงถึงเรื่องแสงด้วยว่าเพียงพอหรือไม่

ดิน ชมนาดขึ้นได้ดีในดินร่วนปนทรายที่มีการระบายน้ำได้ดี แต่ต้องไม่ขังจนแฉะ

น้ำ ในระยะแรกของการปลูก ควรรดน้ำวันละ 2 ครั้ง คือช่วงเช้าและช่วงเย็น เมื่อต้นโตขึ้นและแข็งแรงดีแล้วให้รดน้ำวันละ 1 ครั้ง เฉพาะช่วงเช้าก็พอ

ปุ๋ย ควรใส่ปุ๋ยหมักทุก 2-3 เดือน บริเวณรอบโคนต้น

โรคและแมลง ไม่พบโรคและแมลงที่สำคัญ หรือโรคและแมลงที่ก่อให้เกิดความเสียหาย