สายน้ำผึ้ง

ชื่อสามัญ : Woodbine, Lonicera, Japanese Honeysuckle, Honeysuckle

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lonicera japonica Thumb.

วงศ์ : CAPRIFOLIACEAE

ชื่ออื่น : น้ำผึ้ง รวงผึ้ง สายน้ำผึ้ง (กรุงเทพฯ), เหยิ่นตงเถิง จินหยิงฮวา จินหยิงฮัง ซวงฮัง (จีนกลาง), หยิ่มตังติ่ง กิมงิ่งฮวย (จีนแต้จิ๋ว)

ถิ่นกำเนิด : สายน้ำผึ้งมีถิ่นกำเนิดอยู่ในเขตอบอุ่นของทวีปเอเชียตะวันออก เช่น ญี่ปุ่น จีน

ลักษณะทั่วไป :

ต้น สายน้ำผึ้งไม้เถาเลื้อยขนาดเล็ก มีอายุหลายปี สามารถเลื้อยไปได้ไกลประมาณ 5-8 เมตร เถาอ่อนมีสีเขียว เมื่อเถาแก่จะเป็นสีน้ำตาลเข้ม เถามีลักษณะกลม ส่วนเนื้อในเถากลวง ผิวเปลือกมีรอยเป็นร่องเล็กๆ แตกออกตามยาวของต้นหรือเถา ตามเถาหรือกิ่งปกคลุมไปด้วยขนนุ่ม

ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเป็นคู่ตรงข้ามกันตามข้อของต้น ใบค่อนข้างแข็ง ลักษณะของใบเป็นรูปขอบขนานแกมรูปไข่หรือรูปมนรี ปลายใบแหลม โคนใบมนเว้าเข้าหากัน ส่วนขอบใบเรียบ หลังใบเป็นสีเขียวเข้ม ส่วนท้องใบเป็นสีเทาอมเขียว เนื้อใบอ่อนนุ่มมีขนขึ้นปกคุลมเล็กน้อย ใบมีขนาดกว้างประมาณ 1-4 เซนติเมตร และยาวประมาณ 3-8 เซนติเมตร ก้านใบยาวประมาณ 4-10 มิลลิเมตร

ดอก ดอกสายน้ำผึ้งออกเป็นช่อตามซอกใบและปลายกิ่ง ช่อละ 2 ดอก ดอกเป็นรูปทรงกรวย ยาวประมาณ 3-5 เซนติเมตร โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นรูปกรวยแหลมยาว ส่วนปลายแยกออกเป็นรูปปาก มี 5 กลีบ มีกลีบล่าง 1 กลีบ และกลีบบน 4 กลีบ กลีบดอกตูมหรือดอกที่เริ่มบานจะมีสีขาว แล้วจะค่อยๆ กลายเป็นสีเหลือง และจะมีสีเหลืองจัดขึ้นเมื่อดอกใกล้โรย ประมาณ 2-3 วัน แต่ละดอกมีใบประดับคล้ายใบ 1 คู่ ส่วนนอกกลีบมีขนปกคลุมอยู่ กลีบรองดอกติดกัน ปลายแยกเป็นรูปสามเหลี่ยม ใจกลางดอกมีเกสรอยู่ 5 อันยื่นออกมา ดอกมีกลิ่นหอมแรงในช่วงเย็นใกล้มืดจนถึงเช้าก่อนแดดออก

ผลและเมล็ด ผลเป็นผลสด ลักษณะเป็นรูปทรงกลม มีขนาดประมาณ 6-7 มิลลิเมตร ผิวผลเกลี้ยง เรียบเป็นมันเงา ผลเมื่อสุกจะเป็นสีดำ

ฤดูออกดอก : ถ้าปลูกในเมืองหนาว สายน้ำผึ้งจะออกดอกปีละครั้ง คือจะออกดอกระหว่างเดือนมีนาคม-มิถุนายน แต่สำหรับประเทศไทย สายน้ำผึ้งจะออกดอกตลอดปี แต่จะออกดอกมากในช่วงฤดูฝน

การขยายพันธุ์ : ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการปักชำกิ่ง ตอนกิ่ง และเพาะเมล็ด แต่การปักชำกิ่งเป็นวิธีที่ได้ผลดีที่สุด

การปลูก :

สายน้ำผึ้งเป็นไม้ที่ปลูกง่าย ทนแดดและลมได้ดี เป็นไม้ที่ชอบอากาศหนาวเย็น แต่สามารถอยู่ได้ในที่ที่มีอุณหภูมิร้อน ปลูกโดยการนำกิ่งที่ได้จากการตอนหรือการปักชำมาปลูกลงดิน และจะนิยมปลูกสายน้ำผึ้งบริเวณริมรั้ว ซุ้มประตูบ้าน หรือสวนสาธารณะ เป็นต้น

การดูแลรักษา :

แสง สายน้ำผึ้งเป็นไม้กลางแจ้งที่ไม่ชอบแสงแดดจัดมาก

ดิน สายน้ำผึ้งขึ้นง่ายในดินแทบทุกชนิด แต่เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนซุยและมีความชื้นปานกลาง ไม่ชอบขึ้นในดินที่มีความชื้นแฉะ

น้ำ ต้องการน้ำปานกลางแต่ไม่ถึงกับแฉะ ไม่ควรรดน้ำให้มากเกินไป เพราะจะไปทำลายระบบราก ทำให้รากเน่าตายได้

ปุ๋ย ใช้ได้ทั้งปุ๋ยคอกและปุ๋ยหมักทุกชนิด โดยไม่ต้องอาศัยปุ๋ยวิทยาศาสตร์เลยก็ได้

โรคและแมลง ไม่พบโรคและแมลงรบกวนถึงขั้นเสียหาย