ส้มซ่า
ชื่อวิทยาศาสตร์
Citrus medica Linn. Var. Linetta.
ชื่อวงศ์
RUTACEAE
ชื่อท้องถิ่น
มะขุน ส้มส่า มะนาวควาย ส้มมะงั่ว
ลักษณะทั่วไป
ส้มซ่าเป็นไม้พุ่มขนาดกลาง ใบขนาดกลาง ค่อนข้างหนา มีหูใบเล็กตรงโคนใบคล้ายส้มจุก ผลโตกว่าผลมะกรูดเล็กน้อย ผิวหยาบขรุขระ ค่อนข้างหนา
การปลูก
ใช้เมล็ด หรือตอนกิ่ง
สรรพคุณทางยา
- ผิวลูก รสปร่าหอม ใช้ทำยาหอมแก้ลมวิงเวียน หน้ามืดตาลาย และแก้ท้องอืดท้องเฟ้อ
- น้ำในลูก รสเปรี้ยวอมหวาน กัดฟอกเสมหะ แก้ไอ ฟอกโลหิต
- ใบ รักษาโรคผิวหนัง
คติความเชื่อ
เชื่อว่าเป็นต้นไม้ตามทิศที่ควรปลูกไว้ทิศเหนือ (อุดร) ร่วมกับส้มป่อยและมะเดื่อ แต่ยังไม่มีหลักฐานยืนยันแน่ชัด แต่สันนิษฐานว่า ปลูกเพื่อให้ลูกหลานมีชื่อเสียงดี