สารภี
ชื่อวิทยาศาสตร์
Mammea Siamensis Kosterm
ชื่อวงศ์
Guttiferae
ชื่อท้องถิ่น
- ภาคกลาง เรียก สารภี
- ภาคเหนือ เรียก สารภีแนน
- จันทบุรี เรียก ทรพี
- ภาคใต้ เรียก สร้อยพี
ลักษณะทั่วไป
สารภีเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางไม่ผลัดใบ มีใบแน่นเป็นพุ่มหนาทึบและมีกิ่งก้านสาขามาก ขนาดต้นสูงประมาณ 12-15 เมตร ใบเรียบเกลี้ยงรูปไข่ ปลายใบกว้างกว่าโคนใบยาว 5-6 นิ้ว มีดอกสีขาวกลิ่นหอมแรงและไปได้ไกล ออกดอกเป็นช่อ ดอกเรียงแน่นเป็นกระจุกตามซอกกิ่ง ขนาดดอกกว้างประมาณ 2 ซม. มีกลีบดอก 5 กลีบ กับเกสรตัวผู้เป็นเส้นฝอยสีเหลืองล้อมอยู่ในวงใน เริ่มออกดอกในเดือนมกราคมและจะบานสะพรั่งเต็มที่ในเดือนกุมภาพันธ์ ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดและการตอนกิ่ง
การปลูก
สารภีเป็นพันธุ์ไม้ที่ปลูกได้ทั้งที่กลางแจ้งและแดดร่มรำไร สามารถขึ้นได้ในดินทุกชนิด แต่ควรมีความชุ่มชื้นเพียงพอ มักพบขึ้นตามป่าเบญจพรรณและป่าดิบในภาคเหนือ ภาคตะวันออก และตะวันออกเฉียงใต้
สรรพคุณทางยา
- ดอก รสขมหอมเย็น แก้โลหิตพิการ แก้ไข้มีพิษร้อน เจริญอาหาร บำรุงหัวใจ และเป็นยาชูกำลัง
- เกสร รสหอมเย็น บำรุงครรภ์ และแก้ไข้
คติความเชื่อ
ตามตำราพรหมชาติจัดสารภีเป็นไม้มงคลชนิดหนึ่ง ที่ควรมีไว้ในบริเวณบ้านโดยกำหนดทิศที่ปลูกว่า ควรเป็นทิศตะวันออกเฉียงใต้ (อาคเนย์) เพื่อป้องกันเสนียดจัญไร